از باب شفقت

سرمقاله امیر اقتناعی، عضو شورای مرکزی و معاون اجرایی و هماهنگی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران در روزنامه سازندگی

«قربانت شوم؛ السّاعه که در ایوان منزل با همشیره‌ی همایونی به شکستن لبه‌ی نان مشغولم، خبر رسید که شاهزاده موثق‌الدوله حاکم قم را که به جرم رشاء و ارتشاء معزول کرده ‌بودم، به توصیه‌ی عمه‌ی خود ابقاء فرموده و سخن هزل بر زبان رانده‌اید. فرستادم او را تحت‌الحفظ به تهران بیاورند تا اعلیحضرت بدانند که اداره‌ی امور مملکت به توصیه‌ی عمه و خاله نمی‌شود. زیاده جسارت است. تقی».

این متن، دست‌خطی از میرزاتقی‌خان امیرکبیر، نخستین صدراعظم ناصرالدین‌شاه به شاه قاجار است که قریب به ۱۷۰ سال پیش نگاشته شده، اما مضمونش در دوران‌های مختلف تاریخ این مُلک، مصداق داشته و مع‌الأسف در ایران پس از ۱۴۰۰ نیز ناگزیریم به جناب رئیس‌جمهور پیشنهاد نمائیم تا هم ایشان، هم منصوبان‌شان و هم منسوبین‌شان به تدقیق در این نامه همت گماشته و با نصب‌العین قرار دادن چارچوبه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی نشأت گرفته از آن، اداره امور مملکت را جز به کاردانان نسپارند.

شاید در وهله اول، خاطر آقای رئیسی از این توصیه مشفقانه، مکدّر شود، اما چنانچه کمی وقت بگذارند و دمی فارغ از کلیشه‌های مرسوم در سخنرانی‌های شعاری و ایراد وعده‌های فاقد مبانی کارشناسی در جلسات و دیدارها، در این باب نیز اندکی تامل نمایند، بی‌تردید به نتایج قابل توجهی از کیفیّت انتصابات -هم به‌لحاظ اهلیّت و هم به‌لحاظ سببیّت- در دوران زعامت‌شان دست خواهند یافت.

حافظه جمعی ایرانیان، غلیان هیجانات آقای رئیس‌جمهور در بهار ۱۴۰۰ را از یاد نبرده‌اند که پیوسته، عدم حل همه مسائل کشور و فشارهای وارده بر مردم را ناشی از رویکرد سیاسی مدیران پیش از خود می‌دانست. گو آنکه آنان، در یک بستر کاملاً هموار و تنها از روی عداوت، از خدمت به مردم استنکاف ورزیده‌اند و حال سیدابراهیم رئیسی در میان هلهله و فریاد‌های «سلام بر ابراهیم» هوادارانی که نشان داده‌اند همواره دودشان بیشتر از آتش‌شان بوده، آمده است تا ناجی ملت و رافع تمامی مصائب وارده بر آنها باشد!

و جالب‌تر آنکه؛ الگوی جایگزین برای تشکیل کابینه‌ای که دیگر، کارکردش به‌سان پیشینیان نباشد، از سوی ایشان «کابینه فراجناحی» نامیده شد. و البته بعدتر در عمل معلوم گشت که ظاهراً منظور ایشان از این نامگذاری، نه استفاده از ظرفیت همه طرفین منازعات سیاسی و مدیریتی در کشور، بلکه -در واقع- عدم استفاده از هیچکدام از آنان و در مقابل، برآوردن خلق‌الساعه مدیرانی بوده است که در فرآیندهای نه‌چندان پیچیده دستگاه حامی‌پروری نواصولگرایان حامی رئیسی، آزمون تبعیّت و وفاداری را با موفقیت پشت سر گذاشته‌ بودند.

من و امثال من، از همان ابتدا نیز جهت تحقق وعده فراجناحی بودن دولت‌ سیزدهم، انتظاری از ایشان نداشتیم و به‌طریقی با اغماض از خیر پیگیری آن نیز گذشتیم. چه اگر قرار بر مطالبه‌ای هم باشد، در میان این حجم از مصائب مردم از یک‌سو و انبوهه وعده‌های صادر شده و کماکان در حال صدور از دیگرسو، وعده رویکرد فراجناحی تشکیل دولت، موضوعیت ارزشی خود برای پرداختن را از دست داده است.

حال جناب رئیسی و انصافش؛ چنانچه خلوتی دست داد، بنشینند و اندکی به ۱۸ ماهه گذشته بنگرند و به این پرسش -فقط به خود- پاسخ دهند: شما که -بنابر مدّعای‌تان- بر خلاف مسئولان پیش از خود به دنبال حل مسائل کشور و دفع موانع جامعه بودید، چه میزان در این مسیر توفیق داشته‌اید؟ این را صرفاً جهت تلنگر و از باب رعایت فریضه امر به معروف به محضرتان عارض شدم.

وگرنه؛ پاسخ این پرسش برای اکثریت هم‌وطنان‌مان، از روز، روشن‌تر بوده و هست که تاکنون خروجی دولت شما و منصوبان و منسوبین همراه با آن، نه‌تنها از مشکلات پیشین نکاست، بلکه در فزونی آن توفیق فراوان یافته است. لذا باید گفت: «رنگ رخساره -مردم- خبر می‌دهد از سرّ درون» ...